Reflectie kamervragen medicinale cannabis thuisteelt

Stichting Patiënten Groep Medicinale Cannabis Gebruikers (PGMCG) vindt dat ook de politiek in Den Haag nu in actie moet komen, en is niet blij met de antwoorden op Kamervragen over medicinaal cannabisgebruik.

Recent zijn diverse Kamervragen van PvdA & D66 beantwoord over medicinale cannabis,  naar aanleiding van het vonnis van de Amsterdamse rechtbank in zaak ‘hiv-patiënt die zijn eigen hennep moet telen’. Daarover de volgende reflecties.

Bij de antwoorden op Kamervragen van Otwin van Dijk & Marith Volp m.b.t. medicinale cannabis door Edith Schippers en de beantwoording van Kamervragen van Vera Bergkamp door Ard van der Steur, valt het op dat dit kabinet weigert een standpunt in te nemen over het vonnis van de Amsterdamse rechtbank naar aanleiding van de strafrechtszaak van de voormalig verpleegkundige, Hillebrand, die werd ontslagen van rechtsvervolging voor het thuis kweken bij het voorzien in de eigen medicinale cannabis.

Woningbouwvereniging

Over het algemeen kan niet aan de indruk worden ontkomen dat de beantwoording van Kamervragen met betrekking tot cannabis zeer kort door de bocht is;

Uit de beantwoording van Kamervragen over medicinale cannabis rijst een ambtelijke sfeer op en roept vragen op of aan de reële ervaringen van patiënten wel effectief recht gedaan wordt. Bij informatie met betrekking tot zorgverzekeringen wordt daarbij naar een gedateerde website verwezen die al twee jaar niet meer wordt geüpdatet. Onder het huidige beleid heeft Hillebrand ondanks het ontslag van rechtsvervolging te maken met een woningbouwvereniging die dreigt hem bij voortzetting van medicinale thuis-kweek uit huis te zetten, waardoor burgemeester van der Laan zich zelfs genoodzaakt ziet te bemiddelen bij deze precaire kwestie.

Geen flexibiliteit

Stichting BSEMC (belangen-stichting effectieve medicinale cannabis) & stichting PGMCG (patiëntengroep medicinaal cannabis gebruikers) worden bij de beantwoordingen genoemd. In een persoonlijk gesprek met het BMC (bureau voor medicinale cannabis) heeft stichting BSEMC aangegeven op persoonlijke titel, dan wel als stichting graag in de eigen medicinale cannabis behoefte te willen voorzien; dit verzoek is dus wel degelijk gedaan! Sterker er is zelfs een schriftelijke bevestiging gekomen dat het BMC hierbij geen medewerking verleend, ook al heeft een GGZ arts verklaard dat het gebruik van medicinale cannabis die Hillebrand zelf kweekt voor hem van levensbelang is. De beantwoording van Kamervragen biedt het BMC geen enkele soelaas & concrete flexibiliteit om maatwerk te kunnen leveren bij medicinale cannabis via en buiten de apotheek.

Bureau Medicinale Cannabis

Het BMC heeft volgens internationale verdragen het monopolie op de verstrekking van medicinale cannabis. De rechtbank van Amsterdam onderkent met de uitspraak inzake de individuele casus van dhr. Hillebrand dat het huidige beleid van verstrekking via de apotheek in de praktijk niet geheel volstaat, aangezien hierbij door de overheid geen alternatieven aan patiënten worden geboden, daar de aangeboden soorten gesteriliseerde apotheek-wiet lang niet in alle gevallen volstaat. Bovendien blijkt uit de recente PGMCG-enquête dat maar 22% van de patiënten/respondenten een vergoeding via de zorgverzekering krijgt voor medicinale cannabis uit de apotheek. Dat is in de praktijk ook nog vaak aan een maximum gebonden, zodat vanwege de betaalbaarheid, ook gerelateerd aan de dagelijkse benodigde dosering cannabis van andere herkomst dan de apotheek noodzakelijk is om in de eigen medicinale cannabis-behoefte te kunnen voorzien.

Een aanzienlijk deel van respondenten bij de PGMCG-enquête geeft aan cannabis-olie het ideale cannabis-medicijn te vinden en de recente stijgende populariteit daarvan ook in het buitenland kan niet onopgemerkt blijven

Bij de beantwoording van de Kamervragen wordt aangegeven dat PGMCG een enquête onder leden heeft uitgezet, PGMCG heeft echter als stichting geen leden. De enquête op basis van een eerdere IACM enquête is dan ook verspreid onder respondenten met cannabis op recept via internet & gedeeld via IACM, KNMP, rollingstoned & startpagina medicinale cannabis. Ook is bij de enquête niet expliciet gevraagd naar welke specifieke soorten nog missen in het huidige aanbod zoals in de beantwoording van de kamervragen is gesteld; er is gevraagd naar het ideale cannabis-medicijn, wel blijkt dat er substantiële behoefte is aan meer variëteiten. Stichting PGMCG is evenwel zeer bereid medewerking te verlenen aan een inventarisatie op basis van patiëntervaringen van soorten die bij het huidige aanbod van medicinale cannabis door Bedrocan opgenomen kunnen worden.

Een aanzienlijk deel van respondenten bij de PGMCG-enquête geeft aan cannabis-olie het ideale cannabis-medicijn te vinden en de recente stijgende populariteit daarvan ook in het buitenland kan niet onopgemerkt blijven.

Vergoeding van verzekeraars

Het BMC kan overigens wel meer variatie aan geschikte(re) variëteiten aanbieden of daar onderzoek naar laten doen, maar aangezien medicinale cannabis niet in het basispakket van zorgverzekeraars is opgenomen zou het werkelijke bereik in de praktijk van de aangeboden variatie daarbij wel eens beperkt kunnen zijn zolang coulantie-regelingen bij zorgverzekeraars m.b.t. cannabis bijvoorbeeld niet is gerealiseerd. Als er al een vergoeding is, geldt er op jaarbasis altijd een maximum bij zorgverzekeraars voor medicinale cannabis. Ook is tot dusver bijzondere bijstand voor de vergoeding van medicinale cannabis niet mogelijk gebleken, anders dan compassionate mmj-programs in de Verenigde Staten, het medicinaal prijsbeleid in Canada  en Uruguay, dus zijn zelfbeschikkende patiënten in Nederland noodzakelijk op bronnen buiten de apotheek aangewezen, met alle onzekerheid en stress wegens vervolging en vernietiging bij politiesepot, naast nog alle medische euvels vanwege lichamelijke en of psychische condities. Bij de beantwoording van Kamervragen over medicinale cannabis wordt aan deze realiteit geheel voorbij gegaan.

Hopelijk kan deze reflectie eraan bijdragen dat voortaan wel bij het aspect van zelfbeschikking m.b.t. medicinale cannabis wordt stilgestaan, zodat patiënten met vragen minder van het kastje naar de muur worden gestuurd.

Medicinale cannabis sluit niet aan bij nood patiënt

Zowel uit de uitspraak door de rechtbank van Amsterdam, als uit de analyse van de PGMCG-enquête blijkt dus dat het huidige aanbod van medicinale cannabis lang niet altijd aansluit bij de noden van patiënten. Circa driekwart van de respondenten geeft bij de enquête dan ook aan naast cannabis uit de apotheek cannabis van andere herkomst te betrekken, oa coffeeshops. Des te prangender is de kwestie dat gebruik van pesticiden geen gevaar voor de volksgezondheid zou opleveren volgens de recente cannabis contaminanten studie door het RIVM i.o.v. het Ministerie van VWS, terwijl dat zonder rookproef bij mensen, gelet op de werkelijke benodigde dosering in feite niet valide te onderbouwen valt (pers comm dr. Hazekamp). De vraag is hoe de Minister en Kamerleden met deze aspecten m.b.t. medicinale cannabis in de praktijk omgaan.

Van 100 genoemde variëteiten door dr. Danner (bij jurisprudentie 2007) biedt Bedrocan momenteel een zeer beperkte selectie, die via het BMC aan apotheken worden geleverd, waarbij magistraal bereide cannabis-olie bovendien tot dusver alleen beschikbaar is bij de Transvaal apotheek in Den Haag.

Over de verschillende wietsoorten

Arno Hazekamp stelde in 2011 m.b.t. de werkzaamheid van cannabis-soorten dat: ‘De werkelijke kennis niet bij zogenaamde deskundigen zit, maar bij de patiënten die door trial en error de juiste soorten gevonden hebben’ (bron: bsemc.nl) De -legale- status van de plant zegt weinig over de werkzaamheid van de betreffende cannabis, daarvan zouden artsen zich dus meer moeten vergewissen. Stichting PGMCG heeft naast het advies om een Amnesia aan te bieden overigens al voor de deadline van de enquête nadrukkelijk persoonlijk tijdens een gesprek op het BMC aangegeven dat een enkele indica soort qua aanbod niet volstaat. Een White Widow & een Kush-soort zou bij het aanbod moeten worden meegenomen om adequater aan te sluiten op behoeften van (huidige en toekomstige) medicinale cannabis-patiënten. Zoals ook mbt vragen/verzoek van kweek van medicinale cannabis op volle grond, aangezien dit gunstig is met oog op terpenen-ontwikkeling i.t.t de hydroteelt-methode die Bedrocan hanteert, gelet op het belang van het ‘entourage effect‘ waarbij cannabinoïden & terpenen een wisselwerking hebben mbt de therapeutische werkzaamheid van specifieke cannabissoorten

Wensen m.b.t. medicinaal cannabis beleid waar Kamerleden rekening mee zouden kunnen houden & t.b.v. de beantwoording van toekomstige Kamervragen:

– Beleid toesnijden op: valide aanbod van diversiteit aan cannabis variëteiten, zowel hydro als aarde i.v.m. de terpenen-ontwikkeling. Verstrekking van terpenen-informatie bij verstrekte soorten via apotheek naast percentages (mg/g) cannabinoïden/acids ook zonder clinical trails (maar dan wel met methodiek-verantwoording)!

– Inzetten op: medicinale cannabis in het basispakket van zorgverzekering opnemen, inclusief magistrale bereide cannabis-olie, tot die tijd leen VWS-lobby voor een vigerend (woningbouwvereniging)convenant van recht tot geen vervolging bij medicinale thuis-kweek, gelet op aspect van dagdoseringen/bekostiging! Vanwege het veelvuldig genoemde aspect mensenrechten/zelfbeschikking bij de PGMCG enquête is er bovendien sprake van zorgen over schadelijke ondermijning van gezondheid van patiënten die individueel dan wel via een collectief voorzien in zelfmedicatie/medische cannabis, getuige de casus van Hillebrand die zich als patiënt voor de strafrechter diende te verdedigen na het vernietigen van diens medicatie bij politie-sepot.

– Wetenschappelijk onderzoek stimuleren/subsidiëren: ook bij niet gestandaardiseerde soorten op basis van patiënt-ervaringen, zodat er (in)zicht komt op de (endocannabinoïde systemische) werkzaamheid van diverse cannabis-variëteiten (& dosering/toedieningsvormen) bij specifieke aandoeningen. Inclusief patiënten de mogelijkheid bieden samples (met geadministreerde teeltcondities) ter analyse aan een wetenschappelijk lab aan te bieden zodat de potentie/samenstelling bekend wordt en deze informatie bij voorkeur kan worden opgenomen in een openbare medicinale cannabis strain-data-base, zodat onder andere cannabis-med.org en de BMC daar voordelen van kunnen hebben!

In het belang van de volksgezondheid heeft Martin van Rijn in Wenen onlangs bij de Commission on Narcotics and Drugs t.b.v. voorbereidingen op de UNGASS (420 te NY) namens de Europese lidstaten ingezet op beleid van harm reduction, wat gelet op o.a. de recente medicinale cannabis jurisprudentie en analyse van de recente PGMCG-enquête ook meer voor de Nederlandse overheid m.b.t. het gevoerde medicinale cannabis-beleid zou kunnen gelden, zodat ambtelijkheid plaats maakt voor effectief maatwerk.

In de zaak van de Amsterdamse Hillebrand kan burgemeester van der Laan alvast aan de slag met zijn toezegging na weigering van het BMC een spoedige oplossing binnen de gemeente Amsterdam te vinden.

Drs. Hester Kooistra (humanicus) Overleden op zaterdag 25 november 2023